Dunja – simbol ljubavi, sreće, plodnosti, pameti i ljepote
Dunja – simbol ljubavi, sreće, plodnosti, pameti i ljepote
Plod dunje je sličan plodu jabuke ili kruške (odakle i potiču dvije sorte dunje; jabukolika i kruškolika).
Od dunja je moguća priprema kompota, želea, kao i sokova.
Plod dunje sadrži veoma puno vitamina C, zatim kalijum, natrijum, cink, gvožđe, bakar, mangan, pektin i druge organske
i neorganske kiseline. Sjeme dunje sadrži različite sluzi, ulja kao i otrovni cijanid glikozid (Cyanid-Glykosid).
Simbolika, Mitologija
Dunja važi za simbol ljubavi, sreće, plodnosti, pameti, ljepote, postojanosti i neprolaznosti.
U antičkim legendama, dunjom su bogovi određivali sudbine. Ona je bila plod Afrodite i Gaje. Paris ju je, po obećanju lijepe Helene, predala Afroditi kao najljepšoj od svih boginja.
Sastav
Ima oko 20% sluzi, pektina, oko 8% raznih šećera, oko 1% jabučne kiseline, 15% masnog ulja, amigdalina (0,5%), emulzina, protida i tanina.
Upotrebljava se kao sluzavo sredstvo za izradu emulzija i mikstura protiv kašlja, kao voda za obloge, protiv opekotina,za kozmetiku i u industriji. Danas se, bez razloga, upotrebljava mnogo manje nego ranije. Grci i Rimljani su dunju mnogo cenili kao blago sredstvo protiv proliva (tanin i sluz). Prisutna cijanovodonična kiselina u semenu čini da lokalno anestezira. Ako se za izradu sluzi upotrebi zdrobljeno seme, u njemu može biti toliko ove kiseline, da se mogu pojaviti i slučajevi trovanja. Zato sluz treba praviti od celog semena, ako se ne želi istovremeno dejstvo sluzi i cijanovodonične kiseline.
U industrijskim zemljama dunjino seme se sve više upotrebljava, tako da se naša proizvodnja uglavnom izvozi.
Od dunjinog semena se izrađuju lekovi na isti način kao i kod naninog semena.
Sok od dunje
Služi kao prijatan i lekovit napitak koji osvežava i jača sluznicu usta, želuca i creva. Na zapadu se daje protiv dosadnih i upornih proliva dece. Sok se pravi ceđenjem i struganjem zrelih i zdravih dunja.
